Wyksięgowanie środka trwałego to operacja, która powinna zostać ujęta, gdy wystąpią ściśle określone okoliczności, a najczęściej występuje wraz ze sprzedażą środka trwałego, jego likwidacją, zniszczeniem lub kradzieżą. W zależności do okoliczności, czy środek trwały został zamortyzowany w całości czy też nie, możliwe są dwa scenariusze.
1) Wyksięgowanie Środka Trwałego związane z jego sprzedażą na przykładzie pojazdu
W celu dokonania operacji wyksięgowania środka trwałego należy udać się do modułu UAT oraz modułu Księgowość.
W module Księgowość należy wybrać zestawienie obrotów i sald księgi pomocniczej za okres do momentu sprzedaży auta i zwrócić uwagę na wartości znajdujące się na kontach księgowych od 011 lub 0-70.
W tym celu klikamy UAT -> następnie "Dodaj UAT". Modelowy schemat księgowania przedstawia się w sposób zaprezentowany poniżej, jeżeli wartość netto zakupu wynosiła 3500 zł oraz zamortyzowano w pełni auto (czyli 3500 zł).
Uwaga: Środki transportu lub inne środki trwałe wyksięgowujemy w sposób analogiczny.
a) W sytuacji gdy środek trwały został zamortyzowany w całości,
wartość odpisu umorzeniowego środka trwałego będzie tożsama z wartością środka trwałego, te dane często możemy pobrać z zestawienia obrotów i sald księgi pomocniczej.
Data: Data sprzedaży (1)
Dokument źródłowy: Umowa sprzedaży / faktura (2)
Opis operacji i dekretacja: wyksięgowania umorzonego ST (3 i 6)
Zapisy:
1. 070-00001 Odpisy umorzeniowe środków trwałych (4) - po stronie WN (7)
2. 011-00004 Środki transportu (5) - po stronie MA (8)
Kwota: w kwocie wartości księgowej auta - ceny netto (ewentualnie powiększonej o 50% VAT jeżeli samochód jest używany w celach mieszanych) z faktury zakupu auta
Na końcu trzeba zapisać operację (9)
b) W sytuacji, gdy środek został zamortyzowany w części,
wartość odpisu umorzeniowego będzie mniejsza niż wartość środa trwałego wprowadzonego do ewidencji, różnica winna być widoczna w zestawieniu obrotów i sald księgi pomocniczej.
Data: Data sprzedaży(1)
Dokument źródłowy: Umowa sprzedaży / faktura(2)
Opis operacji i dekretacja: wyksięgowania umorzonego ST(3 i 6)
Zapisy:
1. 070-00001 Odpisy umorzeniowe środków trwałych(4) - po stronie WN(7)
2. 011-00004 Środki transportu(5) - po stronie MA(8)
Kwota: w kwocie zamortyzowanej wartości księgowej auta (zatem dla niniejszego przykładu jeżeli auto miało wartość 3500 zł, zamortyzowano 3000 zł, to należy wyksięgować najpierw 3000 zł, pozostałe 500 zł zostało opisane w poniższej literze "c").
c) nadwyżka wartości początkowej nad kwotą dotychczas dokonanych odpisów, powstająca w przypadku sprzedaży częściowo zamortyzowanego środka trwałego, księgowana jest dodatkowo zapisami:
Data: Data sprzedaży(1)
Dokument źródłowy: Umowa sprzedaży / faktura(2)
Opis operacji i dekretacja: wyksięgowania umorzonego ST(3 i 6)
Zapisy:
1. 761-00001 Pozostałe koszty rodzajowe - Dz. Podst.(4) - po stronie WN(7)
2. 011-00004 Środki transportu(5) - po stronie MA(8)
Kwota: w kwocie nadwyżki wartości początkowej nad kwotą dotychczas dokonanych odpisów
UWAGA: UATy z litery b) oraz c) można połączyć w jeden.
2) Przeksięgowanie przychodu
Jeżeli faktura sprzedaży środka trwałego została wystawiona w Fakturomanii lub sprzedaż jest wprowadzana na podstawie zewnętrznego dokumentu, w takim wypadku należy dokonać przeksięgowania dotyczącego przychodów.
Jeżeli wartość netto na wystawionej fakturze będzie zatem wynosiła 4000 zł przeksięgowania należy dokonać w dacie sprzedaży auta analogicznie do poniżej załączonego wzorca, gdzie:
a) data dokumentu oznacza datę sprzedaży,
b) dokumentem źródłowym jest faktura sprzedaży.