W przypadku, gdy należność i zobowiązanie wobec jednego kontrahenta pokrywają się, co do zasady można dokonać kompensaty - potrącenia wierzytelności.


I. Podstawa prawna

Zgodnie z art. 498. k.c. § 1. Gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym.

§ 2. Wskutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej.


Zgodnie z art. 499. k.c. natomiast "Potrącenia dokonywa się przez oświadczenie złożone drugiej stronie. Oświadczenie ma moc wsteczną od chwili, kiedy potrącenie stało się możliwe".


II. Ewidencja Księgowa

Kompensatę można w aplikacji dodawać za pomocą narzędzia UAT. W celu przygotowania go należy w menu po lewej stronie przycisnąć UAT, a następnie dodaj UAT.



Dokumenty te można zaewidencjonować w następujący sposób:

a) W pierwszej kolejności należy uzupełnić datę dokonania kompensaty (pole data dokumentu). Będzie to data faktycznej kompensaty zgodnie z art. 498 oraz 499 KC. 

b) Dokumentem źródłowym zazwyczaj będzie Umowa zawarta z kontrahentem lub Faktura, z której wynika dokonanie kompensaty (pole dokument źródłowy).

c) Opis operacji będzie jednakowy z dekretacją: "Kompensata należności z DD.MM.RRRR".

d) Pierwszym kontem - będzie konto danego kontrahenta z numerem zaczynającym się od 201, a kwota zostanie uzupełniona po stronie MA.

Drugim kontem - będzie konto tego samego kontrahenta, lecz zaczynające się od 202, a kwota zostanie uzupełniona po stronie  WN.

e) Na końcu wystarczy zapisać przygotowany UAT po czym zatwierdzić.