Niniejszy artykuł skupia się przede wszystkim na instrukcji w jaki sposób zaewidencjonować transakcje związane z omyłkowymi przelewami między podmiotami niepowiązanymi, w przypadku przelewów z podmiotami powiązanymi w jakiś sposób - zazwyczaj wspólnikami czy też członkami zarządu, ewidencji można dokonać zgodnie z materiałem "Błędny przelew środków od lub do wspólnika".
W niniejszym materiale zostało również pokrótce poruszone zagadnienie teoretyczne na tle bezpodstawnego wzbogacenia oraz co można w takim wypadku zrobić od strony praktycznej.
I. Część teoretyczna
Może zdarzyć się, że zostanie wykonany do kontrahenta omyłkowy przelew lub taki przelew błędnie od kontrahenta otrzymamy. W związku z powyższym możemy wyróżnić dwie sytuacje:
a) gdy to spółka przelała środki do kogoś,
b) gdy to ktoś do spółki przelał środki.
W sytuacji, gdy kontrahent wpłacił na konto naszej spółki błędnie kwotę, czyli nie powinien jej wpłacić, taką kwotę należy co do zasady zwrócić. Przepływy związane z niniejszą operacją należy natomiast zaewidencjonować.
Należy mieć na uwadze, że w sytuacji, gdy błędnie otrzymamy środki od kogoś, to z punktu widzenia prawnego możemy znaleźć się w stanie tzw. bezpodstawnego wzbogacenia lub nienależnie pobranego świadczenia.
Zgodnie z art. 405 kodeksu cywilnego "Kto bez podstawy prawnej uzyskał korzyść majątkową kosztem innej osoby, obowiązany jest do wydania korzyści w naturze, a gdyby to nie było możliwe, do zwrotu jej wartości.".
Zgodnie z art. 410. "[...] § 2. Świadczenie jest nienależne, jeżeli ten, kto je spełnił, nie był w ogóle zobowiązany lub nie był zobowiązany względem osoby, której świadczył, albo jeżeli podstawa świadczenia odpadła lub zamierzony cel świadczenia nie został osiągnięty, albo jeżeli czynność prawna zobowiązująca do świadczenia była nieważna i nie stała się ważna po spełnieniu świadczenia."
Podobnie sytuacja będzie kształtowała się, jeżeli to my wykonaliśmy błędny przelew do kogoś, przepis działa w dwie strony.
1) Przelaliśmy komuś środki, co w takim wypadku możemy zrobić?
Przede wszystkim należy skontaktować się z kontrahentem w celu omówienia sytuacji, najczęściej w takim wypadku wystarczy zasygnalizowanie zdarzenia.
2) Co jeżeli osoba, która otrzymała przelew nie chce nam ich zwrócić?
Jeżeli osoba nie chce zwrócić środków po kontakcie drogą cyfrową lub telefoniczną, w takim wypadku należy wezwać ją do tego w formie pisemnej w drodze przedsądowego wezwania do zwrotu środków. W takim wezwaniu należy również oznaczyć termin zwrotu np: w ciągu 5 dni od otrzymania wezwania, nie może być to termin "natychmiastowy", musi bowiem dawać realny czas osobie otrzymującej na przeanalizowanie wezwania. Takie pismo najlepiej jest również wysłać oficjalną drogą za potwierdzeniem odbioru (czyli pocztą polska).
3) Osoba, która otrzymała przelew nie zwraca środków mimo przedsądowego wezwania do ich zwrotu?
W takim wypadku niestety pozostaje już tylko postępowanie sądowe, niemniej w przypadku oczywistego stanu faktycznego sprawa może zostać rozpatrzona sprawnie, dodatkowo osoba, która otrzymała takie świadczenie może zostać zobowiązana do pokrycia odsetek ustawowych.
II. Część praktyczna
Omawiane przypadki błędnych przelewów można co do zasady zaewidencjonować przez moduł Finanse. Sposób ewidencji jest jednak uzależniony od spodziewanego wyniku tj. czy środki zostaną rozliczone na "0" zatem zwrócone, czy zostaną zaliczone na poczet przyszłych zobowiązań, czyli przyjmą formę przedpłaty.
1) Jeżeli środki zostaną rozliczone na "0", w takim wypadku posługujemy się modułem Finanse, zgodnie z poniższą instrukcją.
2) Jeżeli środki zostaną jednak zaliczone jako przedpłata (nasza lub kontrahenta), w takim wypadku ewidencji należy dokonać przez moduł UAT, tutaj pomocne mogą okazać się materiały "Zadatek | Zaliczka | Przedpłata" lub "Nadpłata środków przy transakcji".
1) Ewidencja przez moduł Finanse - gdy zostanie to rozliczone na "0".
a) Wpływ błędnego przelewu od kontrahenta lub zwrot środków od kontrahenta wcześniej omyłkowo mu przelanych środków
W przypadku wpływu środków od kontrahenta (z różnego tytułu czy to po prostu jako błędny przelew od kontrahenta czy też zwrot przelewu, który my wcześniej do niego wykonaliśmy) można posłużyć się modułem Finansów wybierając typ operacji "Nieokreślona wpłata środków do banku" - czyli środki wchodzą na konto.
b) Zwrot błędnego przelewu wykonanego przez kontrahenta lub omyłkowy przelew do kontrahenta
W przypadku wypływu środków do kontrahenta (z różnego tytułu czy to po prostu jako zwrot błędnie otrzymanego przelewu od kontrahenta czy też zlecenie omyłkowego przelewu) można posłużyć się modułem Finansów wybierając typ operacji "Nieokreślony wypływ środków z banku" - czyli środki wychodzą z konta.