W niniejszym artykule skupimy się na omówieniu najważniejszych korzyści wynikających z prowadzenia spółki z o.o. oraz zmian jakie wprowadza tzw. "Polski Ład" dla jdg i sp. z o.o.

Dla przejrzystości artykułu został on przygotowany w duchu "z języka prawniczego na język ludzki", w związku z czym przyjęto pewne uproszczenia, które zostaną również omówione.


1) Dlaczego mikro spółka z o.o. jest najkorzystniejszą formą prowadzonej działalności dla mikro przedsiębiorców?

Wynika to po prostu z obliczeń, a różnica wraz z wejściem nowych przepisów jedynie się pogłębiła i po "Nowym Ładzie" dla typowego wariantu rozliczeniowego może wynosić nawet kilkadziesiąt tysięcy złotych (tabela poniżej "pozycja oszczędność przez spółkę").


W naszym przykładzie pod lupę został wzięty typowy wariant mikro działalności usługowej, gdzie przyjęto dla poszczególnych form rozliczeniowych:

a) Przychód w wysokości 250 000 zł netto,

b) Koszty w wysokości 100 000 zł netto (np: leasingi, zakupy komputerów, abonamenty telefoniczne itd),

oraz

c) dodatkowe koszty w wysokości 80 000 zł, które występują wyłącznie w przypadku prowadzenia spółki z o.o., a są związane z wypłatą wynagrodzenia (w postaci wynagrodzeń wspólników za odpłatne powtarzalne świadczenia niepieniężne na rzecz spółki, wynagrodzenie za udostępnienie siedziby spółce, ewentualne wynagrodzenie zarządu).


W przypadku spółki ważnym jest bowiem, aby nie otrzymywała ona tzw. "nieodpłatnych świadczeń", w przeciwnym wypadku podmiot będzie musiał zapłacić podatek od tego, co otrzymał bezpłatnie. Dlatego też, spółka winna regulować należności z tytułu najmu lokalu oraz winna wypłacać wynagrodzenia, trudno w dzisiejszych czasach bowiem przyjąć bezpłatną pracę poza wolontariatem na rzecz organizacji pożytku publicznego. W przykładzie przyjęto wynagrodzenie miesięczne wspólnika za jego świadczenia na poziomie 4166 zł oraz z tytułu najmu lokalu 2500 zł, istotnym jest, że wynagrodzenia muszą spełniać kryterium ekonomiczności oraz rynkowości.

Należy mieć na uwadze, że im "brak kosztów" bieżącej działalności jest większy, tym forma prowadzonej działalności w postaci sp. z o.o. będzie zyskiwać, natomiast im kosztów jest "więcej", tym różnice między sp. z o.o. a jdg będą w dużym skrócie się pomniejszać, każdorazowo należy jednak dokonać dokładnego przeliczenia, niemniej jednak różnica na plus zawsze będzie stała po stronie spółki, chociażby ze względu na ZUS, który jest stałym obciążeniem publicznoprawnym dla jednoosobowej działalności gospodarczej niezależnie od wybranej formy opodatkowania oraz kwoty dochodu.


2) Kilka słów o dominujących rodzajach rozliczenia podatkowego jednoosobowej działalności gospodarczej oraz spółki z o.o.

1. Jednoosobowa działalność gospodarcza

W rozliczeniu podatkowym jednoosobowej działalności gospodarczej można wyróżnić zasadniczo trzy formy opodatkowania (pomijając zyski kapitałowe z tyt. obrotu np: kryptowalutami, papierami wartościowymi itp. lub tzw. IP Box, których rozliczenie zdecydowanie należy powierzyć doradcy podatkowemu, rzadko bowiem księgowy ma wiedzę o specyfice tych transakcji):

a) na zasadach ogólnych (tzw. "skala podatkowa"), w której występują widełki - do 120 000 zł (12%), od 120 000 (32%), można skorzystać tutaj tzw. kwoty wolnej od podatku, podstawę rozliczenia stanowi art. 27 ustawy o PIT;

b) podatek liniowy 19% uniezależniony od wysokości dochodu - zawsze płatny w stałej proporcji (nie można jednak w niniejszym zakresie skorzystać z tzw. kwoty wolnej od podatku), podstawę rozliczenia stanowi art. 30c ustawy o PIT

c) ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, który ma różną stawkę odnoszącą się do typu prowadzonej działalności, w tej formie opodatkowania podatek oblicza się od kwoty przychodów, bez pomniejszania go o tzw. koszty uzyskania przychodów oraz brak jest możliwości skorzystania z tzw. kwoty wolnej od podatku. Widełki opodatkowania występują między 17%, a 3%.

Wszystkie te formy opodatkowania łączy jedno stałe obciążenie, którym są składki na ubezpieczenie społeczne oraz zdrowotne, począwszy od roku 2022 wszyscy Podatnicy utracili możliwość pomniejszania podatku dochodowego o część składki zdrowotnej co powoduje, że nie jest ona już "neutralna podatkowo", a stanowi wyłącznie kolejne obciążenie publicznoprawne.


2. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

W rozliczeniu podatkowym spółki z o.o. wyróżnia się zasadniczo jedną formę opodatkowania (pomijając zyski kapitałowe z tyt. obrotu np: kryptowalutami, papierami wartościowymi itp. lub tzw. IP Box czy estoński CIT, których rozliczenie zdecydowanie należy powierzyć doradcy podatkowemu, rzadko bowiem księgowy ma wiedzę o specyfice tych transakcji), która jest zależna od statusu podatnika:

a) 9% CIT - mały podatnik, którego przychody wraz z kwotą należną z VAT ze sprzedaży za dany rok obrotowy nie przekroczyły 2 mln euro, podstawę rozliczenia stanowi art. 4a pkt 10) ustawy o CIT.

b) 19% CIT - dla pozostałych podatników, zatem, których wartość przychodów wraz z kwotą należną z VAT ze sprzedaży za dany rok obrotowy przekroczyły 2 mln euro.

Jak sama nazwa ustawy podatkowej wskazuje "Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych", podatek jest płacony od "dochodu" podatnika. Dochodem spółki jest różnica wynikająca z bilansu przychodów i kosztów. Uproszczając, spółka reguluje zatem podatek z niewykorzystanych środków, zatem tych które pozostały jej po odjęciu od sprzedaży wszystkich dokonanych zakupów, wypłat wynagrodzeń itp. 


Co można zrobić z pozostałym zyskiem spółki? 

Właściciele (zatem wspólnicy) podejmują decyzje w tym zakresie odpowiednią uchwałą, zysk można pozostawić w spółce (może to mieć pozytywny wpływ na zdolności kredytowe, leasingowe oraz płynność finansową spółki) lub wypłacić w formie tzw. dywidendy, więcej:

https://pomoc.fakturomania.pl/support/solutions/articles/36000129878-wyp%C5%82ata-dywidendy-dywidenda


Taka dywidenda nie jest jednak kosztem uzyskania przychodu i w tym danym przypadku - jej wypłaty, dochodzi do tzw. podwójnego opodatkowania - najpierw spółka płaci bowiem 9% od wypracowanego dochodu, następnie od wypłacanej kwoty w formie dywidendy wspólnicy regulują 19% podatek, efektywne opodatkowanie w takim wypadku nie wynosi jednak jak mogłoby się wydawać 28%, a 26,29% (najpierw 9% spółki z zysku o wartości 100, a następnie 19% wspólników z pozostałej kwoty, czyli 91 po odjęciu podatku od zysku).

W perspektywie wchodzących podwyżek wraz z polskim ładem, nawet ta najmniej korzystna opcja z wypłatą dywidendy jest i tak korzystniejsza dla jednostek mikro od podwyżek opodatkowania jdg, co potwierdza przykładowe wyliczenie dla kwoty dochodu 150 000 zł, znajdujące się w ww. tabeli.


3) Konieczna współpraca członków zarządu lub wspólników oraz wypłata wynagrodzenia

Dominującą różnicą między sposobem funkcjonowania jdg a sp. z o.o., jest to, że w przypadku jdg to osoba fizyczna (człowiek) jest przedsiębiorcą działającym "we własnym imieniu i na własny rachunek", w przypadku spółki z o.o. to ona jest podmiotem praw i obowiązków, jej sprawami zajmuje się natomiast zarząd, który spółką kieruje i reprezentuje, dokładnie zagadnienie reprezentacji omawiamy tutaj:
https://pomoc.fakturomania.pl/support/solutions/articles/36000296663-jak-rozliczy%C4%87-uchwa%C5%82%C4%99-zgromadzenia-wsp%C3%B3lnik%C3%B3w-o-wynagrodzeniu-zarz%C4%85du-akt-powo%C5%82ania-zmiany-polski-


Przekładając na język ludzki, ta ww. różnica powoduje, że spółka fizycznie w sobie nie może prowadzić czynności, dlatego, że jest osobą prawną (zatem tworem prawnym), zawsze musi kierować ją oraz reprezentować jakiś realny człowiek, ten człowiek natomiast, osoba która kieruje spółką działa w jej interesie, w celu wypracowania zysku, taki bowiem jest cel każdego przedsiębiorcy. W imieniu spółki osoby reprezentujące spółkę mogą natomiast zawiązywać umowy.


Naturalnym jest pobieranie wynagrodzenia za świadczone usługi lub prace, w związku z czym członkowie zarządu lub wspólnicy w zależności od wykonywanych czynności mogą otrzymywać wypłaty wynikające z różnych tytułów prawnych. Za wykonywane czynności na rzecz spółki, spółka winna wypłacać zatem wynagrodzenie, takie wynagrodzenie zgodnie z art. 15 pkt. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych stanowi natomiast koszt, tj. "Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1." 


Należy nawet więcej wskazać, w przypadku braku zapłaty wynagrodzenia po stronie spółki może powstać konieczność zapłaty podatku z tzw. tytułu nieodpłatnych świadczeń otóż, "Mając na względzie to, że wspólnik będzie świadczył na rzecz strony przeciwnej usługi bez wynagrodzenia, po stronie spółki wystąpi przysporzenie majątkowe mające konkretny wymiar finansowy; polegające na tym, iż spółka nie będzie zobowiązana płacić komukolwiek za korzystanie z tego rodzaju usług świadczonych na rzecz innych podmiotów, będących kontrahentami spółki.[...]spółka ta - zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 PDOPrU - otrzyma nieodpłatnie świadczenia podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 5 lipca 2016 r. o sygn. II FSK 1889/14.


Osoby, z którymi został nawiązany jakiś stosunek prawny uzyskują natomiast zarobek, który będzie opodatkowany - dokładnie uzyskają dochód z tytułu otrzymanego wynagrodzenia.

Dla spółki mogą zatem różne osoby wykonywać faktyczne czynności, a czynności wykonywane na rzecz spółki mogą mieć różne formy prawne, najpopularniejsze formy współpracy ze spółką zostały opisane w artykule:
https://pomoc.fakturomania.pl/support/solutions/articles/36000331752-najpopularniejsze-formy-wsp%C3%B3%C5%82pracy-cz%C5%82onk%C3%B3w-zarz%C4%85du-lub-wsp%C3%B3lnik%C3%B3w-ze-sp%C3%B3%C5%82k%C4%85-z-o-o-


4) Zlikwidowanie możliwości odliczenia składek zdrowotnych od podatku z tytułu wszelkiego typu wynagrodzeń (jednoosobowa działalność gospodarcza, umowa o pracę i stosunki pokrewne itp.).

Wraz z wejściem w życie Polskiego Ładu, jedną z największych negatywnych zmian jest usunięcie możliwości odliczenia składki zdrowotnej od podatku, brzmi niewinnie, jednak na czym to dokładnie polega?


Składka zdrowotna jest nierozłącznym elementem pewnych stosunków prawnych - np. umowy o pracę, często umowy zlecenia lub jednoosobowej działalności gospodarczej, zazwyczaj jest ona związana z ZUSem.

Do końca 2021 r. upraszczając, zaliczkę na podatek dochodowy, która wychodziła podatnikowi z tzw. podstawy opodatkowania - wynagrodzenia, pomniejszało się o wartość znacznej części opłaconej składki zdrowotnej (ok. 86% dokładnie 7,75% podstawy wymiaru). 


W przypadku jdg w uproszczeniu powodowało to, że gdy w ujęciu miesięcznym obliczana była zaliczka podatku od dochodu przykładem 17% z 10000 zł = 1700 zł, to faktycznie wpłacana zaliczka do Urzędu Skarbowego nie wynosiła 1700 zł, a 1700 - ok. 86% składki zdrowotnej (przy jdg w roku 2021 wynosi 381,81) a zatem 328,78 = 1371 zł.

Do końca roku 2021 składka zdrowotna była ustalana ryczałtowo i wynosiła 381,81 zł, jest to kwota którą przedsiębiorca wpłacał na rachunek ZUS i jak wskazano wyżej, od wpłaconej części odliczał jej zdecydowaną większość.


Od początku 2022 r. jest już ona proporcjonalna tj. obliczana od wartości dochodu z zastrzeżoną minimalną wysokością i stanowić będzie dany % dochodu. Dla ww. przykładu, w uproszczeniu przypadku 10 000 zł, zaliczka na podatek dochodowy nie wynosiłaby już 1371 zł, a stanowiłaby po prostu 1700 zł, przy czym składka zdrowotna nie będzie wynosiła 381,81 zł, a 9% dochodu, zatem dla kwoty 10 000 zł będzie to 900 zł, co razem z kwotą zaliczki daje 2 600 zł daniny.

Oczywiście ww. wyliczenie stanowi uproszczenie oraz należałoby w nim uwzględnić obniżenie podstawy opodatkowania o składki społeczne, kwotę wolną od podatku lub tzw. "ulgę dla klasy średniej", jednak sam schemat obliczenia bezsprzecznie zmienia się znacznie na niekorzyść przedsiębiorców zarabiających kwoty opisane w pkt 2) wpisu.


5) Objęcie składką zdrowotną wynagrodzenia wypłacanego na podstawie tzw. "aktu powołania",

Kolejną negatywną zmianą jest objęcie wynagrodzenia wypłacanego z tytułu tzw. "aktu powołania" ustalanego uchwałą zgromadzenia wspólników składką zdrowotną. Taka składka będzie obliczana analogicznie do przykładu opisanego w pkt. 5 i będzie polegała na potrąceniu składki ubezpieczonego przez płatnika składek z wypłacanego wynagrodzenia. Faktyczne zatem obciążenie takiego wynagrodzenia wzrośnie nam zatem o 9%, w zamian jednak członek zarządu otrzyma ubezpieczenie zdrowotne, zatem możliwość korzystania ze świadczeń NFZ.

Podstawa prawna tej zmiany jest ukryta w art. 15. ustawy zmieniającej, który mówi, że w ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1398, z późn. zm.6) ) wprowadza się następujące zmiany: 1) w art. 66 w ust. 1 po pkt 35 dodaje się pkt 35a w brzmieniu: „35a) osoby powołane do pełnienia funkcji na mocy aktu powołania, które z tego tytułu pobierają wynagrodzenie;”;


Więcej informacji o akcie powołania można odnaleźć w naszej bazie wiedzy w wpisie:
https://pomoc.fakturomania.pl/support/solutions/articles/36000296663-jak-rozliczy%C4%87-uchwa%C5%82%C4%99-zgromadzenia-wsp%C3%B3lnik%C3%B3w-o-wynagrodzeniu-zarz%C4%85du-akt-powo%C5%82ania-zmiany-polski-

oraz

https://pomoc.fakturomania.pl/support/solutions/articles/36000218246-wynagrodzenie-cz%C5%82onk%C3%B3w-zarz%C4%85du-i-prokurent%C3%B3w-uwaga-zmiany-polski-%C5%82ad-1-stycznia-2022-r-


6) Odpłatne powtarzające świadczenia niepieniężne jedną z najkorzystniejszych formą współpracy wspólników z mikro spółką z o.o.

Wobec wprowadzanych zmian omawianych w artykule, coraz powszechniej w rozliczeniu ze spółką stosuje się tzw. powtarzające odpłatne świadczenia niepieniężne, które są dobrym elastycznym rozwiązaniem pozostającym poza zakresem obowiązkowych ubezpieczeń, Polski ład przyniósł również w tym wypadku dużą korzyść, podniesiono bowiem próg podatkowy do kwoty 120 000 zł jednocześnie podnosząc kwotę wolną od podatku do 30 000 zł (niniejsze pozytywne zmiany dotyczą znacznej części form współpracy tj. akt powołania, umowa zlecenie, o pracę, o dzieło itd).

Takie świadczenia zostały szczegółowo omówione w bazie wiedzy w materiale znajdującym się pod adresem:

https://pomoc.fakturomania.pl/support/solutions/articles/36000334528-odp%C5%82atne-powtarzaj%C4%85ce-%C5%9Bwiadczenia-niepieni%C4%99%C5%BCne-wsp%C3%B3lnik%C3%B3w-na-rzecz-sp%C3%B3%C5%82ki


Wobec bardzo wielu zalet tej formy współpracy ze spółką można wyróżnić jednak dwie wady:

a) określenie tych "odpłatnych powtarzających świadczeń niepieniężnych" musi nastąpić w umowie spółki, która musi zostać zawarta w formie aktu notarialnego. Niestety wzorzec udostępniony przez Ministerstwo Sprawiedliwości nie zawiera rozwiązań w tym zakresie. Taka umowa spółki winna zostać sporządzona przez profesjonalnego pełnomocnika - radcę prawnego lub adwokata najlepiej specjalizującego się w obrębie prawa handlowego.

oraz

b) przez jednych uważana za zaletę przez drugich wadę, wspólnik dokonuje samodzielnego rozliczenia w zeznaniu rocznym, które podlega opodatkowaniu na tzw. "zasadach ogólnych", zatem stawkach podatkowych 12%/32% z którym to wspólnik będzie musiał dokonać sumarycznej płatności podatku z całego roku składając zeznanie roczne! Następuje zatem pewnego rodzaju "odroczenie płatności podatku" jednak, gdy już dochodzi do tej płatności jest ona skumulowana.